Osoba publiczna a dane osobowe
10.09.2018
Autor: Ksawery Gołębiowski
W związku z wejściem w życie ogólnego Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 o ochronie danych (RODO), pojawiły się liczne pytania dotyczące danych osób publicznych ze szczególnym uwzględnieniem ich ujawniania na wniosek obywatela. Zdecydowania większość instytucji publicznych stanęła przed wyzwaniem, czy pod rządami nowego rozporządzenia, dane ich pracowników wciąż mogą być udostępniane w związku z obowiązującymi przepisami prawa europejskiego oraz krajowego. Należy zauważyć, że kwestia ta jest przede wszystkim istotna ze względu na ilość instytucji zobowiązanych do realizacji obowiązku ujawnienia wnioskodawcom informacji publicznej oraz bardzo szeroki zakres pojęcia „informacja publiczna”, które zostało zdefiniowane między innymi przez NSA w wyroku o sygnaturze II SA 1956/2002. Biorąc natomiast pod uwagę mnogość instytucji zobowiązanych do działania nie można zapomnieć, że dotyczy to nie tylko organów jednostek samorządu terytorialnego ale również między innymi podmiotów, które reprezentują skarb państwa oraz wszystkich innych podmiotów realizujących zadania publiczne.
Właściwym jest zaznaczyć, iż na mocy art. 86 RODO możliwe jest ujawnienie danych osobowych przez organ lub podmiot publiczny dla pogodzenia publicznego dostępu do dokumentów urzędowych z prawem do ochrony danych osobowych na mocy niniejszego rozporządzenia. Warto podkreślić, że RODO nie nakazuje udostępnienia danych osobowych, a jedynie nie zakazuje takiego działania, warunkując jego legalność od odpowiedniego prawa krajowego państw członkowskich. W Polsce właściwym aktem prawnym jest Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Ustawa), gdzie w artykule 2 ust. 1 wprost wskazano powszechne prawo do informacji publicznej. W kolejnym podpunkcie tego artykułu zapisano natomiast brak obowiązku wykazania interesu prawnego lub faktycznego przez osobę, która wykazuje swoje prawo do informacji publicznej. Oznacza to, że żądanie takie można skutecznie zgłosić również anonimowo.
Pewnym złagodzeniem powszechnego dostępu do informacji publicznej jest art. 5 ust. 2 Ustawy, który ogranicza wskazane wcześniej prawo ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorstwa. Ograniczenie to nie dotyczy jednak informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji. Dodatkowym ograniczeniem jest obowiązek ochrony ograniczonych ustawowo tajemnic i informacji niejawnych, które mogłyby zawierać dane osobowe. Polskie sądy w swoich orzeczeniach, wskazywały że na mocy przepisów o ochronie danych osobowych również udostępnienie informacji publicznej jest czynnością przetwarzania. W związku z tym, należy też do nich stosować zasady związane z ochroną danych osobowych.
Nie w każdym przypadku jednak, udzielenie odpowiedzi w związku z zapytaniem o informację publiczną będzie wymagało ujawnienia danych osobowych. Przetwarzania danych osobowych można będzie z pewnością uniknąć, ograniczając się jedynie do podania np. informacji statystycznych, które nie zawierają danych osobowych i nie podlegają ochronie na mocy zarówno RODO jak i polskiej Ustawy o ochronie danych osobowych.
Czynności związane z udzieleniem informacji publicznej należy rozpatrywać za każdym razem indywidualnie. Pozwoli to w niektórych przypadkach ograniczyć ujawnianie danych osobowych. Należy jednak pamiętać, że kiedy niezbędne jest ujawnienie danych, należy przestrzegać wszystkich zasad ochrony wynikających z RODO.
Autor
Ksawery Gołębiowski
Doświadczenie w zakresie prawa ochrony danych osobowych oraz wdrażania RODO nabywał w jednej z wiodących warszawskich kancelarii prawnych. Brał udział w projektach dostosowania organizacji do RODO, realizowanych dla klientów wielu branż, między innymi bankowej oraz ubezpieczeniowej.
Kategorie
Dołącz do listy mailingowej i otrzymuj od nas zawsze aktualne informcje!